Sinds vorig jaar is de Noorderkerk een klein kapelletje rijker: de Noorderkapel, waar mensen een aantal morgens in de week welkom zijn om te bidden, stil te zijn, een tekst te lezen of een kaarsje aan te steken. In die kapel hangt tussen het originele zeventiende-eeuwse tegelwerk een bijzonder cederhouten kruis.
Op deze Goede Vrijdag moest ik weer aan dit kruis denken, omdat dit de diepere betekenis van het kruis van Jezus zo mooi verbeeldt. We moeten nooit vergeten dat het kruis van Jezus in de eerste plaats gewoon een afgrijselijk executiewerktuig is, een van uitvindingen van de Romeinse beschaving, ontsproten aan het menselijk brein dat, zoals we helaas maar al te goed weten, in staat is om gruwelijke wreedheid te verzinnen en te realiseren. Jezus stierf op deze dag bijna 2000 jaar geleden een wrede dood, aan spijkers hangend op een hout tussen hemel en aarde.
Maar het kruis is meer dan dat. Daarom is deze vrijdag ook ‘goed’ gaan heten. Aan het kruis overwon God het menselijke kwaad door het in zijn liefde op te nemen, te oordelen en te vernietigen. Dat nooit te doorgronden gebeuren van Jezus’ lijden en dood maakt het kruis tot plek waar leven uit de dood voortkomt en waar ‘de verschrikkelijke kracht van de nederige liefde’ (zoals Dostojevki het noemde) de menselijke wreedheid, vijandschap en onverschilligheid overwon. Het is de kruising van hemel en aarde, het punt waar God en mens keihard botsen, de mens wordt gebroken en God in zijn grondeloze mensenliefde de stukken weer heelt.
Het kruis in de Noorderkapel heeft aan een kant een schors, waardoor het hout herinnert aan de boom, de bijbelse ceder van de Libanon. Het kruis is ook een boom — de levensboom. Dit kruis herinnert je aan het leven dat verborgen is in Jezus’ lijden en sterven. En daarbij is het een uitnodiging om het kruis ook daadwerkelijk te leven — om verbonden met Jezus de nederige liefde te leren en in de praktijk te brengen. Het kruis kan geen dood symbool of historisch feit blijven, maar wil tot leven komen — op de grond, in menselijke handen en harten. Daarom is het treffend dat de gebogen voet van het cederhouten kruis onderaan gebutst en verweerd is. Dat hoort bij deze levensboom, die niet zonder butsen en zonder aanraking met aarde en vuil tot leven komt.
dominee denkt door 
Wat een bijzonder symbool… ooit mocht ik erover preken. Oudere mensen schudden na afloop mijn hand. Over déze boom hadden ze nog nooit een preek over gehoord. De levensboom, zowel in Genesis als Openbaring cruciaal… met vruchten van eeuwig leven. Een cruciale boodschap. Dankzij het kruishout… de levensboom, dankzij de weg die Christus ging om ons de weg tot het eeuwig leven, tot de levensboom te heropenen!
Dag Dorothée, dat is inderdaad een mooie bijbelse lijn: de levensboom aan het begin en het einde van de schepping — en het kruis als levensboom in het centrum … Vreugdevol Paasfeest!
B.J.
Ooit in het voorbijgaan van een grote gekruisigde Christus hoorde ik met weerzin zeggen :”Zoiets moesten ze verbieden op de openbare weg.”Ik was zoooo geschrokken en gekwetst.
Een kruis roept voor ons, gelovigen , toch medelijden op voor de lijdende Christus en onvoorwaardelijke liefde van Hem voor ons .
Ja , what’s in a “feeling”!
Mooi, Lisette, dat je schrijft over de onvoorwaardelijke liefde van Christus voor ons en dat het kruis daarvan ook het teken is. Als je alleen maar een lijdende ziet, kan ik de weerzin begrijpen. Dan is het een horrorbeeld, maar wie erdoorheen ziet iets anders. Groet, goede Paasdagen!